Mạch nha là gì và được làm từ đâu, một số ứng dụng của mạch nha trong đời sống như làm kẹo, chế biến thức ăn. Vậy mua mạch nha ở đâu và giá bao nhiêu?
Mạch nha có vị ngọt tự nhiên, dẻo quánh nhưng không dai
Mạch nha đã từng đi liền với ký ức tuổi thơ của nhiều người, mặc dù ít ai hiểu rõ về nó, với hương vị thơm ngon, dẻo quánh đặc biệt, nó đã khiến người lớn trẻ nhỏ đều yêu thích.
Thế nhưng, những năm gần đây sự xuất hiện của các loại kẹo đầy màu sắc, đa dạng về kiểu loại, hình dáng, hương vị,…. nhiều người, không biết mạch nha hay kẹo mạch nha là gì. Bài viết này ẩm thực vùng miền sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn về mạch nha đường cũng như những công dụng từ mạch nha hiện nay.
Tóm tắt
Mạch nha là gì?
Mạch nha hay còn gọi là đường mạch nha, là một loại mật dẻo được chiết xuất từ ngũ cốc (lúa mạch, lúa mì, đại mạch, yến mạch,…). Mạch nha có độ dẻo, không dai, vị ngọt thanh tao, màu vàng đậm hơi giống màu của mật ong, có mùi hương thơm thoang thoảng từ gạo nếp. Ở nước ta, làng Thi Phổ, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Nam là nơi sản xuất mạch nha ngon và nổi tiếng nhất từ trước tới nay.
Nói đến đây chắc hẳn bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi đường mạch nha là đường gì rồi đúng không. Đường mạch nha sở hữu tính ngọt tự nhiên, thường được dùng để thay thế đường trong việc làm kẹo, hoặc nấu chè hay chế biến các món ăn, thức uống đều được. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể ăn mạch nha trực tiếp hoặc ăn kèm với các món khoai, sắn,…. đều rất ngon.
Xem thêm:
- Bột tàn mì là gì? bột tàn mì và bột mì có giống nhau không?
- Nui là gì, nui làm từ gì? Cách chế biến nui thành các món ngon
Mạch nha làm từ gì?
Kẹo mạch nha được làm từ nguyên liệu gì? Thực ra, mạch nha được làm từ nếp và mộng lúa già đã được đem phơi nắng, khô khan. Sau đó, nó được được giã nát thành bột và có tên gọi là bột mầm. Gạo nếp đem nấu chín thành xôi rồi đổ ra để cho nguội hẳn.
Người ta sẽ tiến hành trộn bột mầm với xôi nguội theo tỉ lệ 1:5. Tiếp sau đó, họ đem hỗn hợp này đi nấu, trải qua quá trình ép lọc và cô đặc nhiều lần cho đến khi tạo ra thành phẩm cuối cùng là hỗn hợp có màu vàng đậm, sánh đặc. Đây chính là mạch nha, hay cũng chính là cách làm kẹo mật nha.
Phơi khô mầm lúa, giũ bỏ hết trấu rồi đem xay để tạo thành bột mầm
Cách làm mạch nha
Nguyên liệu làm mạch nha
Nguyên liệu nấu mạch nha bao gồm bột mộng của các ngũ cốc như :Lúa nếp, lúa mạch, gạo nếp, hạt lúa mạch mì đã nảy mầm, mộng lúa già.
Cách làm
Bước 1: Chế biến mộng lúa nếp
Bạn ngâm nếp trong nước sạch 1 ngày rồi vớt ra xả thật sạch hết nước chua. Sau đó, tiếp tục ủ nếp trong khoảng 7 – 8 ngày nữa. Trong thời gian này, bạn phải thường xuyên tưới nước như đang ủ lúa mạ vậy.
Sau 7 – 8 ngày, bạn đem mông ra giũ sạch trấu rồi rửa sạch, và tiếp tục ủ lại để mộng héo. Kế tiếp, bạn xe rời tất cả mộng lúa rồi phơi nắng cho tới khi khô giòn và đem xay thành bột, đây gọi là bột mầm.
Bước 2: Chế biến đường mạch nha
Gạo nếp đem nấu chín thành xôi rồi lấy ra để nguội. Sau đó, trộn đều cơm nếp với mộng lúa nếp theo tỉ lệ 1:5. Tiếp đến đổ thêm nước lã theo tỷ lệ 1 lít nước + 2kg gạo, cho vào chảo gang, đổ nước sền sệt, thêm bột mầm, khuấy đều rồi bắc lên bếp rồi khuấy nhuyễn.
Bạn nấu hỗn hợp trong khoảng 6 – 7 tiếng rồi đem ra ép lấy nước cốt nếp. Bạn nấu tiếp phần phần nước tinh chất nếp (nước cốt nếp) trong khoảng 4 – 5 tiếng nữa, bạn sẽ thu được một lượng chất dẻo, màu đỏ sẫm, với vị ngọt thanh, thơm thơm, đó chính là mạch nha.
Cách làm kẹo mạch nha từ đường
Nguyên liệu làm kẹo mạch nha
Đường: Bạn có thể sử dụng đường trắng, đường nâu, đường vàng hoặc kết hợp tất cả những loại đường này sẽ tạo nên mạch nha có màu đẹp mắt hơn. Bạn nên sử dụng đường tinh luyện để hạn chế các bọt bẩn trong quá trình nấu. Không nên sử dụng đường thốt nốt, vì mùi đường này không phù hợp để làm mạch nha, nó có thể làm ảnh hưởng đến mùi vị của mạch nha do thốt nốt có mùi hơi hăng.
Chanh hoặc quả dứa: Hai nguyên liệu này có thể khắc phục được hiện tượng lại đường (tức đường kết tinh lại thành các hạt li ti khi nước đường mạch nha nguội hẳn). Bên cạnh đó, chanh hay thơm còn có tác dụng nữa là giúp mạch nha có mùi thơm đặc trưng. Nếu dùng chanh, bạn nên sử dụng chanh vàng để kẹo mạch nha không có vị đắng
Cách làm mạch nha từ đường
Đun sôi 1 lít nước. Cho đường trắng và đường nâu vào một cái nồi khác, đổ lít nước đã đun sôi vào, dùng môi khuấy để đường tan. Sau đó cho nồi đường lên bếp nấu lửa lớn cho đến khi nước đường sôi lăn tăn, nổi bọt trắng lên thì hạ lửa vừa, vớt sạch bọt để có lượng nước đường trong và sạch.
Bạn vắt lấy nước cốt của 1 trái chanh khoảng 70gram rồi cho vào nồi nước đường và nấu lửa nhỏ cho sôi liu riu khoảng 60 phút. Nếu sử dụng sữa thì cũng cho khoảng 15ml nước cốt chanh vào nấu tương tự.
Dùng chanh vàng để kẹo mạch nha không có vị đắng
Khuấy đều tay cho tới khi đường kết dính và sánh đặc lại (mức độ đặc hay lỏng tùy thuộc vào mong nhu cầu, sở thích của bạn). Lưu ý, không được đun với lửa lớn dễ làm đường cháy, chuyển màu nâu và mùi khét, khiến cho mạch nha có màu sắc không đẹp và không ngon.
Như vậy là bạn đã có được thành phẩm là mạch nha làm từ đường và chanh. Sau khi đã thu được mạch nha khoảng 15 phút, bạn có thể kiểm tra độ đạt của nước đường bằng cách múc ra một ít cho vào chén nước lạnh, nếu nước đường không bị tan ra tức là bạn đã thu được mạch nha. Để nguội mạch nha rồi cho vào lọ thủy tinh bảo quản nơi khô ráo và dùng dần.
Một số ứng dụng của mạch nha trong đời sống
Theo đông y, mạch nha chính là một vị thuốc có khả năng chữa bệnh, với tính ôn, vị ngọt, vào vị, tỳ, phế giúp an thai, bổ hư, nhuận tràng, nhuận phế, sinh tân, chỉ khái,… Ngoài ra, mạch nha còn có khả năng khắc phục tình trạng suy nhược, viêm phế quản, táo bón, đau loét dạ dày, kho khan có đờm.
Trong mạch nha có chứa các chất dễ lên men rất tốt cho sức khỏe, vitamin B, vitamin C cao và có thể hấp thụ ngay sau khi sử dụng. Đây không chỉ là loại đường dùng để chế biến ra các món ăn ngon miệng mà nó còn rất tốt cho sức khỏe.
Xem thêm:
- 4 cách nấu chè khoai môn dẻo thơm ngon ngay tại nhà
- Dầu hào là gì, các loại dầu hào và cách chế biến dầu hào
Ngày nay, mạch nha vẫn được ứng dụng khá nhiều trong quy trình sản xuất các loại bánh kẹo, nấu chè hoặc chế biến các món ăn ngon, đáng kể đến như.
Sữa mạch nha
Sữa mạch nha chính là một loại cháo bột được làm từ hỗn hợp lúa mạch, bột mì và sữa nguyên kem, sau đó sẽ được làm khô và tạo thành bột. Đây là loại sữa thơm ngon, một chất bổ sung dinh dưỡng cho cả sơ sinh cho đến người lớn. Sữa mạch nha có khả năng chữa bệnh mất ngủ, cải thiện tuần hoàn máu hay làm đẹp da,…
Làm kẹo đậu phộng
Làm kẹo đậu phộng bằng mạch nha
Mạch nha đun nóng lên, sau đó trộn chung hẹt mè hoặc các loại ngũ cốc để làm các loại kẹo như kẹo đậu phộng, với mùi vị thơm ngon, hấp dẫn.
Phết bánh tráng, bánh quế ăn ngay
Bạn đun nóng mạch nha rồi nướng bánh tráng mè, bánh quế. Sau đó, phết mạch nha lên mặt bánh tráng hoặc bánh quế, rắc lên thêm chút hạt mè, đậu phộng,dừa nạo sợi rồi chiếc bánh lại và thưởng thức.
Làm kẹo Nougat
Món kẹo Nougat phổ biến trong những dịp tết sẽ tuyệt vời hơn khi dùng thêm thành phần mạch nha thay thế đường cát.
Đường mạch nha mua ở đâu
Mạch nha Quảng Ngãi, nổi tiếng
Như chúng tôi đã nói, ở Việt Nam thương hiệu đường mạch nha ngon, nổi tiếng nhất phải kể đến đó chính là mạch nha Quảng Ngãi. Các thương hiệu mạch nha Quảng Ngãi không chỉ được bán ở nơi đây mà còn được phân phối rộng rãi ở khắp các tỉnh thành của nước ta. Bạn có thể tìm mua mạch nha ở các siêu thị hoặc cửa hàng tạp hóa, giá mạch nha thường dao động trong khoảng 20.000 VNĐ – 75.000 VNĐ / lon (250gram).
Kết bài
Qua bài viết này chắc hẳn bạn đã hiểu rõ mạch nha là gì? Kẹo mạch nha được làm từ nguyên liệu gì? Dù chỉ được chế biến thủ công nhưng mạch nha vẫn là một trong những sản phẩm được công nhận là an toàn, tốt cho sức khỏe con người.
